Come hai visto, i congiuntivi dubitativi e potenziali si trovano spesso in frasi interrogative. In latino le interrogative dirette sono introdotte da molti avverbi, pronomi e aggettivi interrogativi, proprio come in italiano. Il modo è l’indicativo.
Forma latina |
Forma italiana |
Esempio |
cur |
perché |
Cur mihi non respondes? |
quando |
quando |
Quando te aspiciam? |
quomodo /quemadmodum |
in che modo, come |
Quomodo domum revertam? |
Forma latina |
Forma italiana |
Esempio |
ubi |
dove (stato in luogo) |
Ubi est pietatem tuam? |
quo |
verso dove (moto a luogo) |
Unde venis et quo tendis? |
unde |
da dove (moto da luogo) |
Forma latina |
Forma italiana |
Esempio |
qui, quae, quod |
chi? che? quale? |
Qui haec verba dixit? |
quis, quid |
chi? che cosa? |
Quid facies? |
quot |
quanti? |
Quot duces amissi sunt? |
Quando non ci sono questi introduttori, la frase interrogativa è contraddistinta da elementi specifici.
Forma latina |
Forma italiana |
Risposta attesa |
Esempio |
num |
forse che? |
aspetta risposta negativa |
Num Romanorum dux Hannibal fuit? |
nonne |
forse che non? |
aspetta risposta affermativa |
Nonne primus Romanorum rex Romulus fuit? |
-ne (enclitico) |
– |
aspetta risposta qualunque |
Litterasne meas accepisti? |
utrum… an ne… an … an |
o / oppure |
disgiuntiva |
Utrum hoc iustum est an iniustum? |