Laboratorio di analisi testuale

  Laboratorio di analisi testuale

Scipione conquista Cartagine

Contra Romanos Hasdrubal et Phamea1 missi sunt. Tunc Scipio, qui Scipionis Africani nepos erat et cuius metus et reverentia apud amicos hostesque erat, in Romanorum militiā tribunus militabat. Itaque per eum multa a consulibus prospere gesta sunt. Neque Hasdrubal neque Phamea proelium committere volebant contra Scipionem, cuius auctoritas multum crevit cum (“quando”) Masinissa, rex Numidarum, quem per multos annos populus Romanus amicum habuit, admodum (“assai”) senex de vita decessit et Scipio, Masinissae voluntate, regnum Numidiae inter regis filios divisit. Clarum igitur Scipionis nomen fuit, ipse consul a senatoribus creatus est et missus est contra Carthaginem, quam cepit ac diruit. Spolia quae in urbe inventa sunt et quae multarum civitatum excidiis Carthaginienses collegerunt, et ornamenta urbium civitatibus Siciliae, Italiae, Africae reddidit, quae sua recognoscebant. Ita Carthago a Romanis deleta est. Scipio nomen, quod avus quoque habebat, meruit: nam propter virtutem etiam ipse “Africanus” vocatus est.

(da Eutropio)

AT1 A quali complementi corrispondono le seguenti parole e locuzioni latine?


 

Espressione latina

Complemento

a.

in militia

 

b.

tribunus

 

c.

per eum

 

d.

a consulibus

 

e.

per multos annos

 

f.

amicum

 

g.

de vita

 

h.

voluntate

 

i.

consul

 

j.

a senatoribus

 

k.

multarum civitatum

 

l.

excidiis

 

m.

ornamenta

 

n.

urbium

 

o.

civitatibus

 

p.

a Romanis

 

q.

propter virtutem

 

r.

Africanus

 

 >> pagina 204 

AT2 Riporta tutte le proposizioni relative del brano e analizza il pronome relativo, indicando a quale termine si riferisce. L’esercizio è avviato.


 

Proposizione relativa

Pronome relativo

(caso, genere, numero)

Termine di riferimento

a.

qui Scipionis Africani nepos erat

qui = nom., m., sing.

Scipio

b.

     

c.

     

d.

     

e.

     

f.

     

g.

     

h.

     

i.

     

AT3 Trasforma all’attivo le seguenti frasi del brano.


a. Itaque per eum multa a consulibus prospere gesta sunt.

 


b. Ipse consul a senatoribus creatus est.

 


c. Ita Carthago a Romanis deleta est.

 


d. Nam propter virtutem etiam ipse “Africanus” vocatus est.

 

AT4 Trasforma al passivo le seguenti frasi del brano.


a. Scipio, Masinissae voluntate, regnum Numidiae inter regis filios divisit.

 


b. Spolia quae in urbe inventa sunt et ornamenta urbium civitatibus (Scipio) reddidit.

 

AT5 Traduci il brano sul quaderno.

Sic!
Sic!
Grammatica latina per il primo biennio